مراحل و مدت زایمان

زایمان امری است طبیعی و معمولا با همکاری مادر و فرد انجام دهنده به راحتی انجام می شود.  تقریبا پس از هفته 37حاملگی، جنین آمادگی تولد دارد. در هنگام زایمان طبیعی، انقباضات رحم منجر به خروج جنین می شود.

علائم شروع زايمان عبارتند از:
درد ناحیه زیر شکم و یا کمر که به تدریج طول مدت درد بیشتر و فاصله بین آن کوتاه تر میشود.
بروز هر نوع ترشح خونی از واژن یا مهبل
آبریزش از مهبل یا واژن

زايمان طبيعی سه مرحله دارد :

مرحله اول زایمان : از شروع انقباضات (درد زایمان) تا اتساع کامل گردن رحم است که در زنان زايمان اول 18-6 ساعت (بطور متوسط 8 ساعت) و در زنان زايمان دوم و بالاتر ، حدود 10-3 ساعت (بطور متوسط 5 ساعت) طول می کشد.


مرحله دوم زایمان: از زمان اتساع کامل گردن رحم تا خروج کامل جنین است که در زنان زايمان اول تقریبا 50 دقیقه و در زنان زايمان دوم و بالاتر تقریبا 20 دقیقه طول می کشد.

مرحله سوم زایمان: از زمان خروج کامل جنین تا خروج کامل جفت است. خروج جفت بین 5 تا 30 دقیقه زمان می برد.
سزارين: هر چند اکثر زنان بطور طبیعی زایمان می کنند اما در تعداد معدودی به دلایلی زایمان به صورت سزارین خاتمه می یابد. ازجمله :
تنگ بودن لگن مادر- چندقلویی – درشت بودن جنین- جفت سر راهی - خروج جنین با ته یا پا – ابتلاء مادر به برخی بیماریهای خاص و ....

مزايای زايمان طبيعی بر سزارين:

از نظر پزشکی سزارین یک عمل جراحی بزرگ محسوب می شود و مانند سایر اعمال جراحی نیاز به بیهوشی دارد، خطر ابتلاء به خونریزی، عفونت، احتمال نیاز به انتقال خون و خطرات ناشی از بیهوشی در مادران سزارین شده بیشتر است.

مدت بستری شدن مادر بعد از زایمان طبیعی خیلی کمتر از سزارین است.

مادرانی که زایمان طبیعی دارند در امر شیردهی و دادن آغوز به نوزاد موفق تر هستند. زیرا مادر بلافاصله بعد از زایمان نوزاد خود را در آغوش گرفته و او را شیر می دهد و از همان ابتدا می توان رابطه عاطفی بین مادر و نوزاد برقرار نمود. در حالیکه در زنان سزارین شده نوزاد تا چندین ساعت ازآغوش مادرش دور می ماند.

زایمان طبیعی از نظر اقتصادی به نفع خانواده و جامعه است.

در زایمان طبیعی خانم ها تناسب اندام خود را با انجام ورزش های مناسب سریعتر از مادران سزارین شده بدست می آورند.

مراقبتهای پس از زايمان:

زمان ترخیص بطور معمول در زایمان طبیعی 24 ساعت بعد از زایمان و در سزارین 72 ساعت بعد از زایمان می باشد. شش هفته اول بعد از زایمان دوران نقاهت یا نفاس نامیده می شود. در این مدت نیز لازم است مادر در روز دهم و روز چهلم پس از زایمان به مراکز بهداشتی مراجعه نماید. تا از نظر وجود علائم خطر مورد بررسی قرار گیرد.

علائم خطر پس از زایمان:
تب و لرز
خونریزی بیش از میزان قاعدگی در هر زمان یا ادامه خونریزی بیشتر از حد لکه بینی بعد از ده روز
درد و ورم ناحیه بخیه ها
هر گونه درد، قرمزی و تورم پستان ها
لمس توده یا درد و تورم و خروج ترشحات چرکی از محل بخیه ها
خروج ترشحات چرکی و بدبو از مهبل
درد زیر دل یا درد ساق پا
بی اختیاری دفع ادرار و مدفوع، درد یا سوزش هنگام ادرار کردن و تکرار ادرار
افسردگی شدید
سرگیجه و رنگ پریدگی